Wynalazek uważa się za nowy (i musi być to nowość światowa) jeśli nie jest on częścią stanu techniki. Za stan techniki natomiast uważa się wszystko to co przed datą zgłoszenia wynalazku zostało udostępnione do wiadomości powszechnej w formie pisemnego lub ustnego opisu, przez stosowanie, wystawienie lub ujawnienie w inny sposób.

Natomiast wynalazek posiadający poziom wynalazczy to taki, który nie wynika dla znawcy w sposób oczywisty ze stanu techniki.

Patent oznacza prawo do wyłącznego korzystania przez uprawnionego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczpospolitej Polskiej z rozwiązania będącego przedmiotem wynalazku, którym może być: urządzenie i/lub sposób i/lub zastosowanie.

Zakres przedmiotowy patentu, czyli to co podlega ochronie, określają zastrzeżenia patentowe, które stanowią część opisu patentowego. Pozostała część tego opisu, w tym także zawarte w nim rysunki mogą służyć pomocniczo w określeniu zakresu ochrony.

Wynalazkiem, na który udzielany jest patent, może być (kategorie wynalazku): „sposób otrzymywania (…)”, „przedmiot”, „zastosowanie”, pod warunkiem że spełnia trzy bezwzględne kryteria: jest nowy, posiada poziom wynalazczy, nadaje się do przemysłowego stosowania.

Wzór użytkowy, na który udzielane jest prawo ochronne jest przedmiotem „nowym, nadającym się do przemysłowego zastosowania i posiadającym techniczny charakter”; w przeciwieństwie do wynalazku, może być przedmiotem „oczywistym” (brak wymogu posiadania poziomu wynalazczego).

Wzorem przemysłowym jest „postać wytworu”, czyli ogólnie mówiąc, wygląd zewnętrzny danego przedmiotu (tzw. design) o ile cechuje się nowością i indywidualnym charakterem. Wzór przemysłowy odznacza się indywidualnym charakterem, jeżeli ogólne wrażenie, jakie wywołuje na zorientowanym użytkowniku różni się od ogólnego wrażenia wywołanego na nim przez wzór publicznie udostępniony przed datą, według której oznacza się pierwszeństwo.

Wzór przemysłowy definiuje nam wygląd zewnętrzy danego przedmiotu (nie jego funkcjonalność, działanie, współdziałanie z innymi elementami) natomiast wzór użytkowy charakteryzuje działanie danego przedmiotu, jego przemysłowe zastosowanie i techniczny charakter, a nie sam wygląd zewnętrzny.